ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΕΣ
Συμμετοχές 2011
Φοιτητική Ομάδα: Xin Jeanie Fan (Architecture), Δήμητρα Θεοχάρη (Landscape)
Καθηγητές: David Heymann, Hope Hasbrouck
The University of Texas at Austin, School of Architecture, MArch and MLA Program
Ημέρα Παρουσίας : 09 Δεκέμβρη 2011
Η τεχνολογική και επιστημονική πρόοδος που επήλθε του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, «η οικογενειακή ζωή στον πόλεμο» όπως ορίστηκε από την Beatriz Colomina, δημιούργησε την κυριαρχούσα σύγχρονη αντίληψη ότι τα πάντα είναι εφικτά, οτιδήποτε μπορεί να επιτευχθεί, και τα πάντα είναι διαθέσιμα για να απόκτηση/εκμετάλλευση/κατανάλωση. Ο σύγχρονος άνθρωπος έχει μεγαλώσει σε ένα περιβάλλον μέσα στο οποίο θεωρεί ότι οι ανάγκες του και οι απαιτήσεις του μπορεί να είναι άπειρες, και έχει το δικαίωμα όχι μόνο να ζητά το αδύνατο, αλλά να απαιτεί να το αποκτήσει «εδώ και τώρα». Ωστόσο, ο φυσικός χώρος και οι φυσικοί πόροι δεν είναι άπειροι. Ο καθένας θα έπρεπε να είναι σε θέση να κυριαρχήσει και να δαμάσει τις επιθυμίες του, για να είναι σε θέση να εκτιμήσει όσα στοιχεία του διατίθενται απλόχερα.
Υπό αυτήν την οπτική αποφασίσαμε να προσεγγίσουμε το θέμα του Βοτανικού Κήπου και του Κλειστού Χώρου Προστασίας μίας Συλλογής της επιλογής μας (Conservatory - Θερμοκήπιο) σαν μία ευκαιρία προσεγγίσουμε τους πολίτες με την έννοια του Απαγορευμένου. Μιας και οι φυσικοί πόροι δεν μπορούν να βρίσκονται αιωνίως σε αφθονία, οι πολίτες θα έπρεπε να αντιληφθούν ότι κάποια πράγματα δεν μπορείς να τα έχεις. Με αυτό το έργο προσεγγίζουμε την ιδέα ότι στην καρδία του σχεδιαστικού προβλήματος τίθεται κάτι το οποίο ο επισκέπτης δεν μπορεί να ακουμπήσει ή να αποκτήσει, γεγονός που θα εντείνει την επιθυμία του, και αυτή η εμπειρία θα τον βοηθήσει να επαναπροσδιορίσει τον τρόπο ζωής του, να συνειδητοποιήσει ότι είναι πνιγμένος στις επιθυμίες και τους στόχους - να κάνει την υπέρβαση.
Επιλέξαμε να παρουσιάσουμε την ιδέα του Απαγορευμένου χρησιμοποιώντας μία συλλογή από νέκταρ από τα ανθοφόρα φυτά του κήπου. Το νέκταρ είναι ένα γλυκό υγρό κρυμμένο από τα ανθοφόρα φυτά για να προσελκύουν επικονιαστές κατά την περίοδο της επικονίασης. Οι άνθρωποι συνήθως καταναλώνουν το παράγωγο του νέκταρ όπως έχει τροποποιηθεί από τις μέλισσες - το Μέλι. Το νέκταρ, όντας το πιο επιθυμητό ποτό των Ολύμπιων Θεών, είναι απαγορευμένο. Οι επισκέπτες μπορούν να το αναζητήσουν μέσα στον κήπο, να το επιθυμήσουν, να το δουν, αλλά όχι να το αποκτήσουν.
Με αυτό το σκεπτικό προσεγγίσαμε το σχεδιαστικό κομμάτι κάτω από το δίπολο Nectarium l Nectorium για να δημιουργήσουμε σχέσεις μεταξύ κήπου και συλλογής προστασίας. Το Nectarium είναι ο κήπος και λειτουργεί σαν τον αδένα των φυτών που παράγουν νέκταρ (αυτή είναι και η λατινική ονομασία του Αδένα) και το Nectorium είναι ο Χώρος Προστασίας και Παρουσίασης της μοναδικής αυτής συλλογής από νέκταρ, όπου μπορεί κανείς να αισθανθεί τα μοναδικά αρώματα των φυτών του κήπου. Η σχέση μεταξύ των δύο είναι σχέση αντιδιαστολής, μιας και οι συλλογές του κήπου είναι κλειστές την περίοδο της μεγαλύτερης ανθοφορίας τους (η οποία συμβαίνει διαφορετικούς μήνες το χρόνο) και αυτά τα κομμάτια του κήπου μπορούν να προσεγγιστούν μόνο από απόσταση ή μέσω του Χώρου Συλλογής μέσω της μυρωδιάς.
Η τοποθεσία που επελέγη για το έργο αυτό είναι σε επαφή με το αρχαίο λατομείο Αλυκή στη Θάσο, το οποία έχει υπάρξει η πηγή μοναδικής αισθητικής αρχιτεκτονική από μάρμαρο, συμπεριλαμβανομένου της Αγίας Σοφίας και της Μέκκα. Προσεγγίζοντας το τοπίο διερωτηθήκαμε πως θα απαντήσουμε στη μεγάλη ιστορική αξία της περιοχής που την καθιστά μνημείο πολιτισμικής κληρονομιάς, και να κατανοήσουμε τη χρήση του σα λατομείο. Ο Κήπος και ο Χώρος Προστασίας δημιουργούν τριγωνική σχέση με το αρχαίο λατομείο.
Το Nectarium, ή ο κήπος, αναδομεί το τοπίο με τέτοιο τρόπο διαβάζοντας την ακτογραμμή, απαντώντας σε αυτήν με κάθετο τρόπο, προσαρμόζοντας και μεταλλάσσοντας τις υψομετρικές καμπύλες σε μία σειρά από κεκλιμένες πλατφόρμες κάποιες εκ των οποίων οργανώνονται σε πεζούλες ανάλογα με τις ανάγκες των φυτών που φιλοξενούν. Η διαδικασία παραγωγής αυτών των πλατφόρμων απαντά στο τρόπο που κόβεται η γη για την εξόρυξη μαρμάρου. Οι πλατφόρμες είναι δομημένες με τέτοιο τρόπο ώστε κάποιες από αυτές να μπορεί ο επισκέπτης να περνά διαμέσου, ενώ άλλες να τις διασχίζει. Η συλλογή αποτελείται από 16 φυτά, που είναι τοπικά της Θάσου και όλα τους παράγουν μέλι ανά εποχή (η Θάσος είναι διάσημο «μελισσονήσι»). Κατ' αυτόν τον τρόπο το τοπίο λειτουργεί σαν ένα «λατομείο εμπειριών», μία έννοια χρησιμοποιημένη από τον James Corner.
Το "Nectorium", ή ο Ναός των Φυτών, κάθεται σε μία απογυμνωμένη μαρμάρινη κορυφή λόφου παρακείμενων του κήπου, μέσα σε ένα περιτοιχισμένο περίβλημα, με πρόσβαση από μακρές στοές και λευκούς μαρμάρινους τοίχους. Το Nectorium χρησιμοποιεί την αφαιρετική μορφή του Αρχαιοελληνικού Αμφορέα που χρησιμοποιείτο για μεταφορές αγαθών.
Η ψηλή και «καμιναδωτή» μορφή του ναού δημιουργεί το φαινόμενο της καπνοδόχου και τραβά πάνω τα αρώματα από το νέκταρ που είναι αποθηκευμένα στο podium, πάνω στο οποίο κάθεται ο ναός. Οι επισκέπτες μπορούν να επισκεφθούν τα πηγάδια που περιέχουν το νέκταρ, να καθίσουν και να απολαύσουν τις μυρωδιές. Σε επαφή με το ναό βρίσκεται ένα μικρό μαρμάρινο λοφάκι που δημιουργεί την αντίθεση μεταξύ φυσικού τοπίου και ανθρώπινης κατασκευής. Η μνημειώδης σκάλα στην νοτιοανατολική γωνία του συγκροτήματος κατεβαίνει το λόφο και οδηγεί στο Αιγαίο.
Αυτή η διαδρομή θα χρησιμοποιείται σαν άνοδος κατά τη διάρκεια του χρόνου, όταν με τελετουργικό τρόπο θα συγκεντρώνεται το νέκταρ από τα διάφορα κομμάτια του κήπου ανά εποχή και θα μεταφέρεται δια θαλάσσης στο απαστράπτοντα λευκό ναό.
Αντί Επιλόγου:
« Ενδιαφέρεται κανείς για κήπους ότι νιώθει ασφάλεια, ελπίδα για το μέλλον, και επίσης ότι γνωρίζει ότι οι δυνάμεις της καταστροφής είναι μεγαλύτερες από τις δυνάμεις που κρατούν τον κήπο ζωντανό».
Διπλωματικές & Ερευνητικές Εργασίες - Το greekarchitects.gr, προτείνει μια θεματική ενότητα, στην οποία παρουσιάζονται πτυχιακές ή ερευνητικές εργασίες φοιτητών από σχολές πολυτεχνείων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Οι ενδιαφερόμενοι /νες μπορούν να μας στείλουν την διπλωματική τους εργασία.
